Verhalen van docenten
“Het School at Sea project is voor veel leerlingen een zeer goede manier om vooral over zichzelf te leren. Uiteraard wordt er ook aan school gewerkt maar met name direct en indirect aan de leerling zelf.
Je komt elkaar maar vooral jezelf erg tegen aan boord en je leert zo door veel uiteenlopende ervaringen steeds meer wat nou echt belangrijk is. Vaak hebben pubers het idee dat iets heel belangrijk is en kunnen zich helemaal vastbijten in dit idee. Als een leerling bijvoorbeeld een sms of WhatsApp bericht wil sturen MOET dit ook meteen en soms zelfs tijdens de les. Dat dit belangrijke berichtje eigenlijk ook best kan wachten dringt vaak niet echt door bij de leerling en het zal de leerling ook continu bezig houden totdat het berichtje is verstuurd. Aan boord kan je niet online, ben je op echte communicatie aangewezen en moet je het doen zonder de zekerheid en veiligheid van je sociale media. Dit is voor vele leerlingen aan het begin erg lastig maar aangezien ze wel moeten, ontdekken ze vrij snel dat je ook best een leuk leven leven kan hebben zonder alle sociale media.
In de leeftijd van de gemiddelde School at Sea leerling ontstaat er ook steeds meer individuele ontwikkeling. Ze worden steeds meer zelf medespeler op het wereldtoneel en gaan steeds meer een individu worden. Ze zoeken steeds meer naar eigen idealen en innerlijke motivatie wordt belangrijk. Een belangrijk doel in de 11e klas (vrije school) is het leren om de juiste vragen te stellen om de wereld en de eigen plaats daarin te begrijpen. Als waarnemer maak je namelijk zelf deel uit van de waargenomen wereld. Je oordeel zegt niet alleen iets over de waargenomen wereld, maar ook over jezelf als waarnemer. Een afweging van waarden en normen is aan de orde en ook aan boord speelt waarnemen en oordelen een grote rol en vooral het stellen van een goede vraag is hierbij erg belangrijk.
De doelen die onder andere worden nagestreefd zijn groepsdynamisch: Samen iets neerzetten, verantwoordelijkheid nemen voor een ruimte, elkaars kwaliteiten zien en inzetten, waardering voor het geheel, de groep waar jij onderdeel van uitmaakt, moeite doen voor iets, verantwoordelijkheid nemen voor iets wat je zelf neerzet en uiteindelijk tot een gezamenlijk product komen waarin een ieders inbreng gewaardeerd wordt. Hierbij is dus het individu belangrijk maar ook het inzien van elkaars kwaliteiten en beperkingen. Niet iedereen is overal even goed in maar samen kom je vaak een heel eind. Dit sluit erg aan bij de behoefte van de leerlingen en dat is wederom een zeer goede manier voor veel leerlingen om te worden wie ze eigenlijk zijn.”
– Drs. Niek Slooter, docent Vrije School Zutphen en begeleider SaS-deelnemers (o.a. 2019-2020)
“Als ik terugkijk dan denk ik ook wel dat mijn visie op het onderwijs deels gevormd is door mijn ervaring met School at Sea. Leerlingen meer verantwoordelijkheid geven is naar mijn mening ook op ‘normale’ scholen prima mogelijk en goed voor hun ontwikkeling.
Sinds mijn terugkomst ben ik kritischer gaan kijken naar hoe en wat we toetsen. Ik heb gezien dat het soms ook wat minder kan. Daarnaast vind ik dat we bij dit soort projecten echt de meerwaarde moeten zien in de vakoverstijgende elementen en de ervaringen die de leerlingen opdoen. Volgens mij kunnen we hier in het onderwijs ook nog meer mee doen. Dit is niet goed toetsbaar maar helpt de leerlingen wel de rest van hun leven.
Het mooie was de combinatie tussen elke dag werken (ook in het weekend) en heel veel rust aan boord. Dit komt enerzijds door het wegvallen van een deel van je sociale leven van thuis omdat je aan de andere kant van de wereld zit en anderzijds omdat je een half jaar aan dezelfde klas lesgeeft. Het maakt alles natuurlijk een stuk overzichtelijker. Deze rust heb ik als heel prettig ervaren.
De bovengenoemde punten en de meerwaarde die ik zie van dergelijke ervaringen voor leerlingen zijn redenen genoeg om nog keer mee te gaan als docent mocht de kans zich voordoen. Als je op zoek bent naar uitdaging en een avontuur wil aangaan raad ik het zeker aan!”